Viêm họng mạn tính

Viêm họng mạn tính.

Viêm họng mạn tính là tình trạng viêm mạn tính lan tỏa niêm mạc họng. Thường là hậu quả của các lò viêm vùng tai mũi họng như viêm xoang, viêm VA, viêm Amidan mạn tính, hội chứng trào ngược dạ dày thực quản.v..v.

Viêm họng mạn tính thường thể hiện dưới 3 hình thức : Viêm xuất tiết, viêm quá phát, viêm teo.

Các bệnh tích có thể lan tỏa, hoặc khu trú ( viêm amidan mạn tính, viêm VA mạn tính, viêm thanh quản mạn tính).

1. Nguyên nhân:

1.1.Viêm họng mạn tính là một bệnh rất hay gặp vì họng là ngã ba đường ăn và đường thở. Các tác nhân gây bệnh thường qua không khí thở qua mũi miệng vào họng. Không khí thở cần phải thở qua mũi để được sưởi ấm bởi hơi ấm của cuốn mũi, được lọc một phần không khí bởi lông mũi và thảm nhày ở niêm mạc mũi họng. Vì vậy khi ngạt mũi người bệnh thở qua mồm sẽ tăng nguy cơ viêm họng.

1.2. Do các chất kích thích : Khói thuốc lá thuốc lào, bụi ô nhiễm môi trường, các dị nguyên gây viêm dị ứng, lông súc vật ( chó, mèo, chim) do hóa chất... Gây tổn thương niêm mạc họng.

1.3. Do cơ địa dị ứng, gây viêm họng dị ứng.

1.4. Do một số bệnh toàn thân: suy giảm miễn dịch, tiểu đường, suy gan,  đặc biệt là trào ngược dạ dày thực quản.

2. Triệu chứng

2.1.Cơ năng: 

. Khô họng, ngứa họng, hoặc nóng rát họng, vướng vướng trong họng, nhất là khi vừa ngủ dậy. Nhiều khi cố đằng hắng.

. Nhiều khi hay  khạc nhổ. Đôi khi có chút đờm dính và đặc keo, ho lai dai , ho nhiều về đêm khi lạnh cổ ho tăng lên.

. Nuốt nước bọt thấy vướng, ăn uống không vướng.

. Nói khàn đôi khi , nhất là có kèm trào ngược dạ dày thực quản, khàn nhiều lúc mới ngủ dậy, tăng lên khi hút thuốc lá thuốc lào, uống rượu bia, nói nhiều.

.Rối loạn cảm giác họng: cảm giác hóc xương, mắc sợi tóc.

2.2. Triệu chứng thực thể:  tùy trường hợp, tùy nguyên nhân ,tùy tổn thương có thể thấy:

+  Viêm họng mạn tính xuất tiết: Niêm mạc họng đỏ, ướt, xuất tiết nhày trong và dính vào thành sau họng. Thành sau họng có vài tia máu  và nang lympho nổi kên thành những hạt nề và đỏ.

+ Viêm họng quá phát: Niêm mạc họng nề đỏ. Cạnh trụ sau amidan nề dày thành trụ giả. Bệnh nhân tăng nhậy cảm hay buồn nôn. 

. Thành sau họng nhiều nang lympho phát triển mạnh, quá sản tạo thành các đám nề , màu hồng hoặc đỏ lồi cao hơn bình thường , gọi đó là họng hạt.

+ Viêm họng teo: Quá phát lâu ngày chuyển sang teo, tuyến nhày và nang xơ hóa dần. Niêm mạc chuyển sang nhẵn, có ít mạch máu nhỏ, niêm mạc trắng bệch. Eo họng rộng ra. Dịch nhày khô lại biến thành vẩy dính. Người bệnh ho nhiều, hay phải đằng hắng.

+ Phát hiện các lò viêm vùng tai mũi họng, là những nguyên nhân gây viêm họng mạn tính: Viêm mũi xoang mạn tính, viêm xoang sau mạn tính, viêm VA, amidan mạn tính, viêm lợi cao răng, sâu răng.

Các dị hình giải phẫu ở hốc mũi như : vẹo cách ngăn, cuốn mũi vẩu, cuốn mũi phì đại. Các khối u hốc mũi, dị hình giải phẫu hốc mũi gây ngạt tắc mũi phải thở mồm gây hay viêm họng.

. Đặc biêt trào ngược dạ dày thực quản sẽ gây viêm họng mạn tính.

. Một số bệnh toàn thân: tiểu đường, suy giảm miễn dịch, suy gan, cơ địa dị ứng....

3. Biến chứng của viêm họng mạn tính: Viêm mũi xoang, viêm amidan, áo xe quanh amidan, viêm tai giữa. Cũng có thể gây biến chứng đến viêm thận, viêm khớp , viêm cơ tim.

4. Điều trị viêm họng mạn tính: Hầu hết viêm họng mạn tính là hậu quả của các bệnh các lò viêm vùng TMH, cho nên điều trị nguyên nhân của viêm họng mạn tính là cực ký quan trọng. Cần khám nội soi TMH để tìm : viêm xoang, dị hình hốc mũi, các nguyên nhân gây ngạt tắc mũi, viêm VA, amidan, viêm lợi cao răng, sâu răng, hội chứng trào ngược dạ dày rực quản... Để điều trị tận gốc nguyên nhân. Cần khám kiểm tra một số bệnh toàn thân như cơ địa dị ứng, tiểu đường, suy gan, suy giảm miến dịch... Để điều trị và kiểm soát chúng thì viêm họng mạn tính mới khỏi được.

+ điều trị tại chỗ viêm họng mạn tính: 

. tại chỗ: súc họng, xịt họng, bôi họng, khí dung họng.

.Điều trị triệu chúng: giảm ho, long đờm, chống ngứa họng.

. Đặc biệt với trào ngược dạ dày thực quản: cần thay đổi lối sống. Kiêng các chất kích thích như rượu trà, cà phê, thuốc lá chua cay, đồ uống có ga, không ăn quá no, nên ăn chạm tới, ăn dải nhiều bữa, tối ăn ít, sau ăn 3 tiếng mới nằm, khi nằm kê cao dần giữa lưng lên đài 20cm. Không uống quá nhiều nước cùng một lúc, không làm động tác cúi gặp người. Nên nội soi dạ dày thực quản để chữa viêm dạ dày nếu có.